Αποτύπωση σχηματισμών ανασβεστωμένων ροδοφυκών (Coralligène formations) στις Κυκλάδες
Τα ενασβεστωμένα ροδοφύκη είναι ένα από τα λιγότερα μελετημένα ενδιαιτήματα της Μεσογείου και αυτό κυρίως οφείλεται στον τρόπο ανάπτυξης και στο περιβάλλον που αυτά αναπτύσσονται. Είναι ο δεύτερος πιο ποικιλόμορφος βενθικός βιότοπος της Μεσογείου μετά τα λιβάδια της P. oceanica και περιλαμβάνονται στην Οδηγία της ΕΕ για τους Οικοτόπους υπό τον γενικό τύπο οικοτόπου «Ύφαλοι». Τα ροδοφύκη αυτά έχουν ως χαρακτηριστικό το σκληρό τους ασβεστούχο σκελετό και οικοδομούν εκτεταμένους υφάλους (πάγκους) στην επιφάνεια του πυθμένα ή καλύπτουν τον πυθμένα με τη μορφή στρώματος ροδολίθων.
Συνιστούν ενδιαιτήματα εξαιρετικής σπουδαιότητας παρά το γεγονός ότι η βιολογική σημασία τους δεν έχει μελετηθεί πλήρως. Συντηρητικές εκτιμήσεις απαριθμούν περισσότερα από 1700 είδη που κατοικούν στους σχηματισμούς των ενασβεστωμένων ροδοφυκών (15–20% των μεσογειακών ειδών), μεταξύ των οποίων είναι αρκετά προστατευόμενα είδη και είδη με σημαντική εμπορική αξία. Επιπλέον παρουσιάζουν υψηλή αισθητική αξία και αποτελούν τόπους προσέλκυσης υποθαλάσσιου τουρισμού και καταδύσεων αναψυχής. Η εκτεταμένη χωρική κατανομή, ο αργός ρυθμός ανάπτυξης (μερικά χιλιοστ./έτος), η δομική πολυπλοκότητα, η ποικιλομορφία των ειδών που υποστηρίζουν, ο ρόλος τους στην ενεργειακή ροή και τον κύκλο του άνθρακα και οι οικοσυστημικές υπηρεσίες που παρέχουν, τους καθιστούν ως έναν από τους σημαντικότερους παράκτιους οικοτόπους στη Μεσόγειο. Παρά το ασβεστιτικό τους σκελετό, οι σχηματισμοί των ενασβεστωμένων ροδοφυκών είναι από τους πιο απειλούμενους οικοτόπους. Είναι ευαίσθητοι στις περιβαλλοντικές αλλαγές καθώς διαταράσσεται η δυναμική ισορροπία τους μεταξύ των διεργασιών βιοοικοδόμισης και βιοδιάβρωσης.
Η παρούσα ερευνητική πρόταση φιλοδοξεί να αποτυπώσει, να αναδείξει και να συμβάλει στην προστασία των σχηματισμών των ενασβεστωμένων ροδοφυκών στο Νότιο Αιγαίο και ιδιαίτερα στις Κυκλάδες όπου φαίνεται να παρουσιάζουν τις πιο εκτεταμένες εμφανίσεις όχι μόσο στο Αιγαίο αλλά και στη Μεσόγειο θάλασσα. Για την υλοποίση των στόχων του ερευνητικού έργου θα πραγματοποιηθεί: (α)Συλλογή διαθέσιμων χωρικών και ποιοτικών δεδομένων για τα ενασβεστωμένα ροδοφύκη σε όλες τις Ελληνικές θάλασσες, (β) Αποτύπωση των σχηματισμών των ενασβεστωμένων ροδοφυκών σε επιλεγμένες περιοχές των Κυκλάδων με χρήση θαλασσίων γεωφυσικών (ηχοβολιστικών) μεθόδων.
Επιστημονικοί υπεύθυνοι: Καθηγητής Γ. Παπαθεοδώρου & Καθηγητής Κ. Κουτσικόπουλος
—
Εικόνα: Dimitris Kiriakakis